I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
1. Việc tiến hành bầu cử Trưởng thôn nhằm tăng cường, củng cố chất lượng hoạt động của thôn; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân và đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng ủy, UBND xã trong việc tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở thôn;
2. Tổ chức bầu cử dân chủ, đúng luật, an toàn, tiết kiệm; đảm bảo các tiêu chuẩn Trưởng thôn nhằm phát huy vai trò người đại diện cho Nhân dân, có năng lực tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của cấp trên giao.
3. Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân giám sát, thực hiện các quy định về bầu cử Trưởng thôn theo Luật thực hiện dân chủ cơ sở.
II. CĂN CỨ PHÁP LÝ
1. Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19 tháng 6 năm 2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22 tháng 11 năm 2019;
2. Căn cứ Luật Thực hiện dân chủ cơ sở ngày 10 tháng 11 năm 2022;
3. Căn cứ Nghị định 59/2023/NĐ-CP, ngày 14/8/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở;
4. Căn cứ Thông tư số 04/2012/TT-BNV ngày 31/8/2012 của Bộ Nội vụ về hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố; Thông tư số 14/2018/TTBNV ngày 31/12/2018 của Bộ Nội vụ sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư số 04/2013/TT-BNV ngày 31/8/2012 của Bộ Nội vụ;
5. Căn cứ Thông tư số 05/2022/TT-BNV ngày 23/5/2022 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 04/2012/TTBNV ngày 31/8/2012 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố;
6. Căn cứ Quyết định số 31/2021/QĐ-UBND ngày 11/05/2021 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của thôn và tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế;
7. Căn cứ Quyết định số 32/2022/QĐ-UBND ngày 18/7/2022 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành kèm theo Quyết định số 31/2021/QĐ-UBND ngày 11/5/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế;
8. Căn cứ Công văn số 262/PNV-XDCQ ngày 06/7/2023 của Phòng Nội vụ huyện Phú Lộc về việc hướng dẫn bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố.
III. TIÊU CHUẨN TRƯỞNG THÔN
1. Tiêu chuẩn của Trưởng thôn được quy định cụ thể tại Điều 11 Thông tư 04/2012/TT-BNV, cụ thể như sau:
a) Có hộ khẩu thường trú và cư trú thường xuyên ở thôn, tổ dân phố;
b) Đủ 21 tuổi trở lên, có sức khỏe, nhiệt tình và có tinh thần trách nhiệm trong công tác;
c) Có phẩm chất chính trị và phẩm chất đạo đức tốt, được nhân dân tín nhiệm;
d) Bản thân và gia đình gương mẫu thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương;
đ) Có kiến thức văn hóa, năng lực, kinh nghiệm và phương pháp vận động, tổ chức Nhân dân thực hiện tốt các công việc tự quản của cộng đồng dân cư và công việc cấp trên giao.
2. Tiếp tục triển khai đẩy mạnh thực hiện chủ trương Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn.
3. Ngoài các tiêu chuẩn trên để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tại địa phương và tiến tới nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ là người hoạt động không chuyên trách ở thôn, UBND xã xem xét, ưu tiên, khuyến khích các ứng cử viên đáp ứng các tiêu chuẩn như sau:
a) Trình độ học vấn: 12/12.
b) Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Trung cấp trở lên.
c) Trình độ lý luận chính trị: Trung cấp trở lên.
IV. QUY TRÌNH, NGUYÊN TẮC BẦU CỬ TRƯỜNG THÔN
1. Quy trình bầu cử Trưởng thôn: Thực hiện theo quy định tại Điều 6 Nghị định 59/2023/NĐ-CP, ngày 14/8/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Điều 16, Điều 17, Điều 18 và Điều 19 của Quy chế tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành kèm theo Quyết định số 31/2021/QĐ-UBND ngày 11 tháng 5 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế.
2. Nguyên tắc bầu cử Trưởng thôn: Việc bầu Trưởng thôn, tổ chức thành cuộc bầu cử riêng được tiến hành vào ngày Chủ nhật, theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Thành phần cử tri tham gia bầu cử Trưởng thôn do Chủ tịch UBND xã quyết định là toàn thể cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình (gọi chung là cử tri tham gia bầu cử). Cử tri tham gia bầu cử là công dân có hộ khẩu thường trú tại thôn đủ 18 tuổi trở lên, trừ những người đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo và những người mất năng lực hành vi dân sự. Cử tri phải tự mình đi bầu, không được nhờ người khác bầu thay. Trường hợp ốm đau, già yếu không đi lại được thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở của cử tri để cử tri thực hiện việc bầu cử. Mỗi cử tri chỉ bỏ một phiếu bầu.
V. CÁC BƯỚC TỔ CHỨC BẦU CỬ TRƯỞNG THÔN
1. Ngày dự kiến bầu cử Trưởng thôn: Dự kiến thời gian tổ chức ngày bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023- 2025 vào ngày Chủ nhật, ngày 29 tháng 10 năm 2023.
2. Công bố ngày bầu cử
- Trước ngày 03/10/2023, UBND xã ban hành Quyết định công bố ngày bầu cử Trưởng thôn; chủ trì, phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã xây dựng kế hoạch, hướng dẫn nghiệp vụ và tổ chức triển khai kế hoạch bầu cử. Quy định cụ thể thời gian, địa điểm bỏ phiếu bầu cử.
3. Lập và niêm yết danh sách người ứng cử:
- Trước ngày 08/10/2023, Trưởng ban công tác Mặt trận thôn tổ chức hội nghị Ban công tác dự kiến danh sách người ứng cử Trưởng thôn; báo cáo với Chi uỷ Chi bộ thôn để thống nhất danh sách người ra ứng cử (từ 01- 02 người). Thành phần hội nghị gồm cấp ủy chi bộ, Trưởng thôn, Trưởng Ban công tác mặt trận thôn, tổ dân phố, trưởng các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội của thôn.
- Trước ngày 15/10/2023, Trưởng thôn phối hợp với Ban Công tác mặt trận thôn tổ chức hội nghị cử tri đại diện hộ gia đình để công bố Quyết định ngày bầu cử; Trưởng ban công tác mặt trận thôn, tổ dân phố phổ biến điều kiện, tiêu chuẩn Trưởng thôn, báo cáo danh sách những người dự kiến giới thiệu ra ứng cử Trưởng thôn để hội nghị thảo luận.
Tại hội nghị này cử tri có thể tự ứng cử hoặc giới thiệu người có đủ điều kiện, tiêu chuẩn ứng cử Trưởng thôn. Ban công tác mặt trận thôn, có trách nhiệm tiếp nhận ý kiến ứng cử hoặc ý kiến giới thiệu người ứng cử và tổng hợp, lập danh sách để hội nghị cử tri thảo luận thống nhất giới thiệu danh sách những người ứng cử. Những người được hội nghị cử tri giới thiệu ứng cử phải được trên 50% tổng số cử tri tham dự hội nghị biểu quyết tán thành.
Sau hội nghị cử tri giới thiệu người ứng cử, Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn chủ trì tổ chức hội nghị để thảo luận và ấn định danh sách chính thức những người ứng cử Trưởng thôn trong số danh sách những người ứng cử do hội nghị cử tri giới thiệu. Thành phần hội nghị gồm: Bí thư Chi bộ hoặc cấp ủy chi bộ, Trưởng thôn và các thành viên Ban công tác mặt trận ở thôn.
4. Thành lập Tổ bầu cử, quyết định thành phần cử tri
a) Thành lập Tổ bầu cử:
- Trước ngày 10/10/2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã ban hành Quyết định thành lập Tổ bầu cử ở mỗi thôn, Tổ bầu cử từ 5 đến 7 người (gồm Tổ trưởng là Trưởng ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố; Thư ký và các thành viên khác là đại diện một số tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội và đại diện cử tri thôn, tổ dân phố, những người có tên trong danh sách ứng cử không được tham gia vào Tổ bầu cử) để thực hiện các nhiệm vụ:
+ Lập và niêm yết danh sách cử tri tham gia bầu cử; danh sách những người ứng cử (niêm yết sau ngày 15/10/2023);
+ Lập thẻ cử tri để phát cho cử tri tham gia bầu cử (nhận thẻ cử tri vào lúc 14h00 ngày 20/10/2023). Thẻ cử tri do UBND xã ký và đóng dấu (mẫu thẻ cử tri áp dụng theo quy định về mẫu thẻ cử tri trong các cuộc bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp);
+ Nhận tài liệu và phiếu bầu từ UBND xã (vào lúc 17h00, ngày 28/10/2023) để phát cho cử tri trong ngày bầu cử;
+ Thường xuyên thông báo cho cử tri biết ngày bầu cử, nơi bỏ phiếu, danh sách những người ứng cử, thời gian bỏ phiếu trong thời hạn 5 ngày trước ngày bầu cử;
+ Bố trí, trang trí phòng bỏ phiếu và chuẩn bị hòm phiếu;
+ Tổ chức ngày bầu cử theo đúng quy định;
+ Thực hiện việc kiểm phiếu và lập biên bản kết quả kiểm phiếu;
+ Tổng hợp và báo cáo kết quả bầu cử (kèm biên bản kết quả kiểm phiếu) đến UBND xã và UBMTTQ Việt Nam xã; nộp các tài liệu bầu cử cho UBND cấp xã.
b) Quyết định thành phần cử tri:
- Trước ngày 12/10/2023, Chủ tịch UBND xã ban hành Quyết định thành phần cử tri (là toàn thể cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình) tham gia bầu cử Trưởng thôn. Các quyết định này phải được thông báo đến Nhân dân ở thôn, chậm nhất là 07 ngày trước ngày bầu cử.
- Trước ngày 18/10/2023, hoàn thành việc lập danh sách cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình tham gia bầu cử trưởng thôn.
- Trước ngày 20/10/2023, UBND xã phê duyệt danh sách cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình tham gia bầu cử Trưởng thôn và được niêm yết tại địa điểm bầu cử.
c) Niêm yết cử tri và người ứng cử:
- Trước ngày 22/10/2023, danh sách những người ứng cử và danh sách cử tri tham gia bầu cử được niêm yết tại địa điểm bỏ phiếu và những nơi công cộng trong thôn (chậm nhất là 05 ngày trước ngày bầu cử).
Việc bổ sung, sửa đổi những sai sót trong danh sách những người ứng cử và danh sách cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình được thực hiện chậm nhất 24 giờ trước ngày bầu cử và phải được Chủ tịch UBND xã phê duyệt.
VI. TRÌNH TỰ TIẾN HÀNH NGÀY BẦU CỬ
1. Phiếu bầu cử và thời gian tiến hành bầu cử
a) Tổ bầu cử chuẩn bị đủ phiếu bầu theo mẫu quy định của UBND xã trước khi khai mạc cuộc bỏ phiếu; niêm yết quy định về phiếu bầu hợp lệ, phiếu không hợp lệ tại khu vực bỏ phiếu và liên tục hướng dẫn để cử tri biết trong thời gian diễn ra bầu cử.
b) Cuộc bỏ phiếu bắt đầu vào lúc 07 giờ và kết thúc vào lúc 12 giờ trưa cùng ngày. Tuỳ tình hình địa phương, Tổ bầu cử có thể quyết định bắt đầu cuộc bỏ phiếu sớm hơn và kết thúc muộn hơn giờ quy định, nhưng không được bắt đầu trước 05 giờ và kết thúc quá 13 giờ cùng ngày. Trường hợp khi có 100% cử tri trong danh sách được niêm yết đi bỏ phiếu thì Tổ bầu cử có thể kết thúc cuộc bỏ phiếu sớm hơn.
2. Trình tự bầu cử
a) Tổ trưởng Tổ bầu cử công bố quyết định ngày tổ chức bầu cử; thông qua nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ bầu cử; quyết định thành phần cử tri tham gia bầu cử; tiêu chuẩn của Trưởng thôn.
b) Đại diện Ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố giới thiệu danh sách những người ứng cử.
c) Tổ bầu cử kiểm tra thùng phiếu trước sự chứng kiến của cử tri.
d) Tổ trưởng Tổ bầu cử tuyên bố bắt đầu việc bỏ phiếu.
đ) Việc bỏ phiếu phải được tiến hành liên tục. Trong trường hợp có sự kiện bất ngờ làm gián đoạn việc bỏ phiếu thì Tổ trưởng Tổ bầu cử phải lập tức niêm phong thùng phiếu và giấy tờ liên quan, kịp thời báo cáo UBND xã biết, xử lý.
3. Trình tự kiểm phiếu, lập biên bản kiểm phiếu và báo cáo kết quả bầu cử Trưởng thôn
a) Tổ bầu cử tiến hành kiểm phiếu tại nơi bỏ phiếu ngay sau khi kết thúc cuộc bỏ phiếu; mời đại diện cử tri (02 người) không phải là người ứng cử có mặt tại đó chứng kiến việc kiểm phiếu.
b) Sau khi kiểm phiếu xong, Tổ bầu cử lập biên bản kiểm phiếu. Biên bản kiểm phiếu phải ghi rõ: Tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình của thôn, tổ dân phố; số cử tri tham gia bỏ phiếu; số phiếu phát ra; số phiếu thu vào; số phiếu hợp lệ; số phiếu không hợp lệ; số phiếu và tỷ lệ bầu cho mỗi người ứng cử so với tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình toàn thôn.
Những phiếu sau đây là phiếu không hợp lệ:
- Phiếu không theo mẫu quy định do Tổ bầu cử phát ra;
- Phiếu không đóng dấu của UBND xã;
- Phiếu bầu cho 02 người trở lên;
- Phiếu gạch xóa hết tên những người ứng cử.
c) Người trúng cử Trưởng thôn là người đạt số phiếu bầu cao nhất và trên 50% số phiếu bầu hợp lệ so với tổng số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình trong danh sách cử tri niêm yết.
d) Biên bản kiểm phiếu lập thành 03 bản, có chữ ký của các thành viên Tổ bầu cử.
đ) Tổ trưởng Tổ bầu cử lập báo cáo kết quả bầu Trưởng thôn kèm theo Biên bản kiểm phiếu gửi ngay đến UBND, UBMTTQ Việt Nam xã.
4. Việc tổ chức bầu cử lại
Việc tổ chức bầu cử lại lần 02, xử lý kết quả bầu cử khi không có người trúng cử được thực hiện căn cứ theo khoản 4, điều 18 Quy chế tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành kèm theo Quyết định số 31/2021/QĐ-UBND ngày 11 tháng 5 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế;
5. Công nhận kết quả bầu cử
Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được báo cáo của Tổ trưởng tổ bầu cử, UBND xã xem xét, ra quyết định công nhận người trúng cử Trưởng thôn hoặc quyết định bầu cử lại; trường hợp không ra quyết định công nhận hoặc quyết định bầu cử lại thì UBND xã sẽ có văn bản nêu rõ lý do.
Trưởng thôn chính thức hoạt động khi có quyết định công nhận của UBND xã.
VII. KINH PHÍ TỔ CHỨC
Kinh phí tổ chức bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023-2025 do ngân sách xã đảm bảo và được cân đối trong dự toán chi ngân sách.
VIII. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Kính đề nghị Đảng ủy xã ban hành văn bản lãnh chỉ đạo cuộc bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023-2025. Phân công các đồng chí đảng ủy viên phụ trách địa bàn để tăng cường công tác đôn đốc, theo dõi, chỉ đạo, hướng dẫn công tác bầu cử Trưởng thôn.
2. Đề nghị Ủy ban MTTQ Việt Nam xã: Hướng dẫn Ban công tác Mặt trận thôn thực hiện đúng quy trình giới thiệu nhân sự bầu cử Trưởng thôn theo quy định (trình tự, biên bản, biểu mẫu liên quan đến công tác hiệp thương).
3. UBND xã phối hợp với Ban Thường trực UBMTTQVN xã thành lập Ban Chỉ đạo bầu cử, tổ chức triển khai. Chỉ đạo các thôn tổ chức bầu cử trưởng thôn trên địa bàn xã đảm bảo đúng theo trình tự, quy định hiện hành.
4. Đề nghị Chi bộ, Ban thôn và Trưởng ban Công tác mặt trận các thôn tuyên truyền, phối hợp các ngành liên quan triển khai thực hiện kế hoạch này đảm bảo cuộc bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023-2025 trên địa bàn thành công, đúng tiến độ.
5. Ủy ban nhân dân xã giao:
a) Công chức Văn phòng - Thống kê: Tham mưu UBND xã xây dựng Kế hoạch triển khai công tác bầu cử, hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện công tác bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023 - 2025; tổng hợp kết quả bầu cử các thôn; báo cáo, tham mưu Chủ tịch UBND xã ban hành quyết định công nhận hoặc bầu cử lại (nếu có).
b) Công chức Tài chính - Kế toán: Tham mưu, đề xuất UBND xã xây dựng dự toán hỗ trợ kinh phí cho các thôn phục vụ công tác bầu cử Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023-2025.
c) Công chức Văn hóa - Xã hội: Chủ trì, phối hợp với các bộ phận, cá nhân liên quan hướng dẫn công tác trang trí nơi bỏ phiếu, tổ chức thông tin, tuyên truyền cổ động trực quan, đưa tin trên Trang thông tin điện tử, Đài truyền thanh xã và các hình thức phù hợp khác.
d) Công an xã, Ban CHQS xã: Phối hợp xây dựng kế hoạch đảm bảo an ninh trật tự. Chỉ đạo lực lượng Công an, Đội dân phòng, Dân quân tự vệ đảm bảo an ninh trật tự trước, trong và sau ngày tổ chức bầu cử Trưởng thôn.
- Trưởng Công an xã: Chịu trách nhiệm tổ chức rà soát lại danh sách Trưởng thôn nhiệm kỳ 2023-2025 có đảm bảo các tiêu chuẩn quy định, để phục vụ cho công tác bầu cử Trưởng thôn. Chỉ đạo lực lượng Công an viên các thôn phối hợp rà soát, cập nhật danh sách cử tri ở các thôn.